Centrale verdediger Ilse van der Zanden (29) stond twee seizoenen geleden nog op het veld bij de amateurs. Nu heeft ze vier interlands voor de OranjeLeeuwinnen op haar naam staan en maakt ze kans op een plek in de EK-selectie (2–27 juli in Zwitserland). ‘Ik had dit nooit durven dromen’, zegt Van der Zanden, die haar laatste wedstrijd voor FC Utrecht heeft gespeeld. Ze is klaar voor het volgende hoofdstuk in haar loopbaan.

Vaak wordt Van der Zanden opgeslokt door de waan van de dag. Maar tijdens dit gesprek dringt het weer tot haar door hoe bijzonder haar verhaal eigenlijk is. Haar weg naar de top was er één met de nodige hobbels en hindernissen.

‘Als ik over een jaar of zes terugkijk op wat ik nu allemaal meemaak, denk ik dat het pas echt geland is. Het gaat allemaal zo snel. Twee jaar geleden speelde ik nog bij de amateurs. Nu sta ik hier. Ik vind het nog steeds onwerkelijk.’

‘Steeds vaker kwam ik tot het besef: dit kan zo niet langer’

De loopbaan van Van der Zanden leest als een onwaarschijnlijk verhaal. In haar jeugd stond ze te boek als een groot talent en droeg ze het shirt van meerdere Nederlandse jeugdselecties. Op haar negentiende debuteerde ze op het hoogste niveau, in het shirt van Telstar. Twee seizoenen lang maakte ze deel uit van de selectie, maar haar sprookje vertoonde steeds meer barsten. Haar lichaam werd geplaagd door blessures. Met pijn in het hart hakte ze de knoop door: ze stopte.

‘De pijn die ik voelde, gaf voor mij de doorslag. Steeds vaker kwam ik tot het besef: dit kan zo niet langer. Na al die jaren had ik het idee dat het niet voor mij was weggelegd. Wedstrijden in de Vrouwen Eredivisie waren fysiek een heel ander verhaal dan bij de amateurs. Dat eiste zijn tol. Voor mij was dit het signaal dat het tijd was om afscheid te nemen.’

Fysiek was stoppen de enige juiste keuze. Maar mentaal was dat een klap: een leven zonder voetbal viel haar zwaar. ‘Dat jaar was de moeilijkste periode die ik ooit heb gekend. Het voelde als een rouwproces. Mijn hele leven draaide om voetbal, daar deed en liet ik alles voor. Andere dromen had ik nauwelijks. Voetballen was alles wat ik wilde’, zegt Van der Zanden, die de strijd niet in haar eentje hoefde te voeren. Ze schakelde de hulp in van een psycholoog. ‘Ik stortte me helemaal op mijn studie, maar dat gaf me niet de voldoening die voetbal me gaf. Ik was mijn passie kwijt. Ik kon niet meer doen wat ik het allerliefste deed.’

Het vuur in haar laaide al snel weer op

Hoe pijnlijk het afscheid van het voetbal ook was, het gaf haar iets waardevols terug: voor het eerst kon ze zich volledig richten op haar fysieke herstel. Ze werkte keihard om weer fit te worden. Iets dat sneller ging dan verwacht. Binnen een jaar had ze haar doel bereikt: ze leefde weer zonder pijn, haar lichaam was hersteld. Toen dat besef eenmaal doordrong, laaide het vuur in haar meteen weer op. Ze kon het niet laten en trok opnieuw haar voetbalschoenen aan. Ze waagde de stap naar amateurclub DTS in Ede. Niet met het idee ooit nog terug te keren naar de Eredivisie; dat hoofdstuk had ze voor zichzelf al afgesloten.

‘Ik hoefde niet elke dag op het veld te staan. Niet constant 150 procent te geven of mijn lichaam tot het uiterste te drijven. Dat maakte echt een verschil. Het voelde gewoon anders, minder intens dan wat ik gewend was.’

‘Het begon te kriebelen om weer een stapje hogerop te zetten’

Zes seizoenen lang droeg ze het shirt van DTS. Al snel bleek dat ze het voetballen nog lang niet was verleerd. Na vier jaar klopte er een eredivisieclub aan, maar de sprong terug in het diepe durfde ze toen nog niet te wagen. Toen haar coach bij DTS, Linda Helbling, twee jaar later de overstap naar FC Utrecht maakte en haar wilde meenemen, durfde ze de gok wel aan.

‘Het begon steeds meer te kriebelen om weer een stapje hogerop te zetten. Vooral omdat ik al zo lang blessurevrij was. Het hielp natuurlijk dat Linda diezelfde stap maakte. Dat nam een stuk druk bij me weg. Onder een nieuwe trainer wil je altijd het beste van jezelf laten zien. Natuurlijk gaf ik direct alles bij FC Utrecht, maar ik wist ook dat Linda precies weet wat ik kan. Dat gaf me rust. Bovendien merkte ik al snel dat het best goed ging.’

Ze is in de race voor het EK in Zwitserland

De hoogtepunten volgden elkaar vervolgens in razend tempo op. Eerst speelde ze zich moeiteloos in de basis. Vervolgens kwam ze in het vizier van bondscoach Andries Jonker. In oktober 2024 volgde haar welverdiende debuut voor Oranje, tegen Indonesië, een moment waar ze als kind altijd van had gedroomd. Het bleef daarna niet bij die ene wedstrijd; er volgden nog drie interlands. Nu maakt ze zelfs kans op een plek in de selectie voor het EK in Zwitserland.

‘Ik ben er nu zo dichtbij. Ik weet dat ik het kan en dat ik een volwaardig onderdeel van de selectie kan zijn. Maar ik weet ook dat ik mijn plek moet verdienen, elke dag opnieuw. Uiteindelijk moet ik blijven presteren en hopen dat het geluk aan mijn kant is’, zegt Van der Zanden, die haar laatste wedstrijd voor FC Utrecht heeft gespeeld. Binnenkort hoopt ze bekend te maken waar haar nieuwe uitdaging ligt. ‘Wat er ook op mijn pad komt, het is ongetwijfeld iets waar ik een paar jaar geleden nooit meer op had gerekend.’